Zelfs één enkel alcoholisch drankje per dag zorgt al voor aanmerkelijk hogere bloeddruk

augustus 2023 Verslaving Cardiovasculair Verslavingszorg Willem van Altena
blood pressure equipment with wineglass on foreground

Dat regelmatig alcoholgebruik de bloeddruk kan beïnvloeden is genoegzaam bekend. Nieuw onderzoek laat zien dat zelfs één alcoholische consumptie per dag in verband staat met een lineaire verhoging van de systolische bloeddruk, zelfs bij mensen zonder voorgeschiedenis van hypertensie, zo blijkt uit gegevens van een meta-analyse van internationale studies. De bevindingen werden gepubliceerd in Hypertension.

“We vonden geen gunstige effecten bij volwassenen die weinig alcohol dronken in vergelijking met degenen die geen alcohol dronken,” zei Marco Vinceti, MD, PhD, professor epidemiologie en volksgezondheid aan de Universiteit van Modena Medical School en de Universiteit van Reggio Emilia in Italië, in een persbericht. “We waren wel enigszins verrast te zien dat ook het consumeren van een reeds laag alcoholgehalte gelinkt was aan hogere bloeddrukveranderingen na verloop van tijd in vergelijking met mensen die geen alcohol dronken – hoewel veel minder dan de bloeddrukstijging bij zware drinkers.”

Studieopzet

Vinceti en collega’s analyseerden gegevens van zeven longitudinale onderzoeken met 19.548 volwassen deelnemers zonder hypertensie of andere CVD (68% mannen) die de relatie tussen alcoholinname en bloeddruk beoordeelden. De onderzoeken werden uitgevoerd in de VS, Japan en Zuid-Korea en gepubliceerd tussen 1997 en 2021; de mediane follow-up in de onderzoeken was 5,3 jaar. Deelnemers meldden gebruikelijke alcoholinname aan het begin van elk onderzoek; de inname werd vervolgens vertaald naar gram dagelijks geconsumeerde alcohol. De primaire eindpunten waren de gemiddelde verschillen in de tijd van systolische en diastolische bloeddruk, uitgezet volgens de alcoholinname bij aanvang.

De Italiaanse onderzoekers stelden vast dat er een duidelijk lineair positief verband was tussen alcoholinname bij aanvang en veranderingen in systolische en diastolische bloeddruk in de loop van de tijd, zonder suggestie van een drempelwaarde voor blootstellingseffect.

Vergeleken met geen alcoholconsumptie was de gemiddelde systolische bloeddruk 1,25 mm Hg hoger voor degenen die dagelijks 12 g alcohol consumeerden – iets minder dan 350 ml gewoon bier of 150 ml wijn – en 4,9 mm Hg hoger voor degenen die dagelijks 48 g alcohol consumeerden. Op dezelfde manier was de diastolische bloeddruk gemiddeld 1,14 mm Hg hoger en 3,1 mm Hg hoger voor degenen die respectievelijk 12 en 48 g alcohol consumeerden, vergeleken met niet-drinkers.

Omgekeerd verband

In subgroepanalyses gestratificeerd naar geslacht zagen de onderzoekers een bijna lineair verband tussen alcoholinname bij aanvang en systolische bloeddrukveranderingen voor mannen en vrouwen en voor diastolische bloeddruk alleen bij mannen, terwijl er een omgekeerd U-vormig verband was tussen diastolische bloeddruk en alcoholinname voor vrouwen. Alcoholconsumptie was positief geassocieerd met bloeddrukveranderingen bij Aziatische en Noord-Amerikaanse deelnemers, met uitzondering van de diastolische bloeddruk in de laatstgenoemde groep.

“Alcohol is zeker niet de enige oorzaak van bloeddrukstijgingen, maar onze bevindingen bevestigen dat het op een duidelijke manier bijdraagt,” concludeert Vinceti. “Het is raadzaam om de alcoholinname te beperken en het vermijden ervan is zelfs nog beter.”

Referentie

Di Federico S, Filippini T, Vinceti M et al.. Alcohol Intake and Blood Pressure Levels: A Dose-Response Meta-Analysis of Nonexperimental Cohort Studies. Hypertension. 2023 Jul 31. doi: 10.1161/HYPERTENSIONAHA.123.21224. Epub ahead of print. PMID: 37522179.