Vegetariërs blijken 50 procent meer kans te hebben om hun heup te breken dan vleeseters

augustus 2023 Voeding Orthopedie Ouderengeneeskunde Willem van Altena
elderly falling in bathroom because slippery surfaces

Mensen die alleen groenten en zuivel eten blijken 50% meer kans te hebben om hun heup te breken dan mensen die wel vlees en vis aan hun dieet toevoegen. Een grote studie door wetenschappers van de universiteit van Leeds (Verenigd Koninkrijk) hebben dit ontdekt aan de hand van een analyse van de gegevens van meer dan 400.000 Britten. Om meteen maar alles in perspectief te plaatsen: het verhoogde risico op een heupfractuur komt neer op drie extra heupfracturen per duizend personen over een periode van tien jaar. De studie werd onlangs gepubliceerd in BMC Medicine.

De data komen uit de UK Biobank, waar sinds 2006 gezondheidsgegevens van bijna een half miljoen Britten worden bijgehouden. Alle deelnemers die tussen 2006 en 2010 informatie hebben gegeven over hun dieet werden door de onderzoekers verdeeld over vier groepen.

Volwassenen van middelbare leeftijd in het Verenigd Koninkrijk werden geclassificeerd als regelmatige vleeseters (n = 258.765), incidentele vleeseters (n = 137.954), pescatariërs (n = 9557) of vegetariërs (n = 7638) op basis van informatie over voeding en levensstijl bij de werving (tussen 2006 en 2010). Incidentele heupfracturen werden geïdentificeerd door koppeling aan de Hospital Episode Statistics tot september 2021. Multivariabele Cox-regressiemodellen werden gebruikt om de associaties tussen elke dieetgroep en het risico op heupfracturen te schatten, met gewone vleeseters als referentiegroep, gedurende een mediane follow-up van 12,5 jaar.

Resultaten

Onder 413.914 mensen werden 3.503 heupfracturen waargenomen. Na correctie voor confounders hadden vegetariërs (Hazard Ratio [HR] (95% BI): 1,50 (1,18, 1,91)), maar geen gelegenheidsvleeseters (0,99 (0,93, 1,07)) of pescatariërs (1,08 (0,86, 1,35)) een groter risico op heupfracturen dan regelmatige vleeseters. Dit komt overeen met een aangepast absoluut risicoverschil van 3,2 (1,2, 5,8) meer heupfracturen per 1000 mensen over 10 jaar bij vegetariërs. Dit betekent dat 0,8 procent van de proefpersonen met een heupfractuur in het ziekenhuis moest worden opgenomen. De kans hierop is dus vrij klein, maar het relatieve risico voor vegetariërs, vergeleken met vleeseters, blijkt hoog.

Er was beperkt bewijs voor effectmodificatie door BMI op het risico op heupfracturen tussen de verschillende dieetgroepen en geen duidelijk bewijs voor effectmodificatie door leeftijd of geslacht. Bemiddelingsanalyses suggereren dat BMI 28% van het waargenomen risicoverschil tussen vegetariërs en regelmatige vleeseters verklaarde (95% BI: 1,1%, 69,8%).

Hoofdonderzoeker dr. James Webster van de universiteit van Leeds ziet heupfracturen als een groeiend probleem in een vergrijzende samenleving. “Het is zwaar letsel, dat vaak fataal is voor ouderen. Het zorgt ervoor dat de patiënt kwaliteit van leven verliest en steeds verder in gezondheid achteruitgaat. Deze studie laat zien dat vegetariërs 50 procent meer kans hebben op een heupbreuk. Dit klinkt alarmerend, maar als je kijkt naar de werkelijke ziekenhuisopnames, dan kom je op slechts drie extra heupfracturen uit per duizend personen over een periode van tien jaar. De gezondheidsvoordelen van een vegetarische leefstijl, onder andere een lager risico op hart- en vaatziekten en allerlei soorten kanker, wegen daar wel tegenop.”

1 miljard per jaar

De zorgkosten voor een heupbreuk zijn in Nederland tussen de 20.000 en 26.000 euro per persoon en zullen in 2030 naar schatting met 50 procent toenemen. Jaarlijks breken zo’n 25.000 ouderen hun heup. De totale kosten bedroegen in 2019 al bijna 1 miljard euro per jaar.

Laag BMI, hoger risico

Waarom vegetariërs hun heup vaker breken heeft voor een deel te maken met het BMI. Een laag BMI blijkt een risicofactor te zijn voor heupfracturen. Daarnaast krijgen vegetariërs ongeveer 17 procent minder vaak hun dagelijks aanbevolen hoeveelheid eiwitten binnen dan vleeseters. Webster: “Een belangrijke les die vegetariërs uit onze studie kunnen trekken is daarom dat ze extra aandacht moeten schenken aan hun BMI en proteïneconsumptie. Een gezonde Body Mass Index en een gebalanceerd dieet houden de botten en spieren gezond en doen het verhoogde risico op heupbreuken teniet.”

Referentie

Webster J, Greenwood DC, Cade JE. Risk of hip fracture in meat-eaters, pescatarians, and vegetarians: a prospective cohort study of 413,914 UK Biobank participants. BMC Med. 2023 Jul 27;21(1):278. doi: 10.1186/s12916-023-02993-6. PMID: 37501206; PMCID: PMC10375740.