Onderzoekers van de Icahn School of Medicine at Mount Sinai in New York (V.S.) hebben nieuwe zichten verkregen in hoe regeneratieve medicijnen voor menselijke bètacellen werken. De bevindingen, gepubliceerd in Cell Reports Medicine bieden hoop voor meer dan 500 miljoen mensen wereldwijd die aan diabetes lijden. Uit het onderzoek blijkt dat deze medicatie, waaronder harmine, een DYRK1A-remmer, een sleutelrol speelt in de regeneratie van bètacellen in de alvleesklier en mogelijk alfacellen kan omzetten in bètacellen, wat de behandelmogelijkheden significant kan uitbreiden.
Diabetes ontstaat wanneer bètacellen in de alvleesklier onvoldoende insuline produceren, een hormoon dat essentieel is voor het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Naar schatting sterven jaarlijks 6,7 miljoen mensen aan de gevolgen van diabetes, en de economische last bedraagt wereldwijd honderden miljarden dollars. Ondanks de ontdekking van veelbelovende therapieën is geen enkele daarvan tot nu toe geschikt gebleken voor grootschalige toepassing.
In 2015 ontdekten onderzoekers van Mount Sinai de stof harmine, een medicijn dat de regeneratie van menselijke bètacellen stimuleert. Harmine behoort tot een klasse medicijnen die bekend staat als DYRK1A-remmers. In latere studies (2019-2020) werd aangetoond dat DYRK1A-remmers synergie vertonen met GLP-1 receptoragonisten (zoals semaglutide) en TGF-bèta-signalisatie, wat leidde tot een aanzienlijke toename van bètacel regeneratie.
In een belangrijke doorbraak in juli 2024 toonden de onderzoekers aan dat harmine alleen de bètacelmassa met 300% kan vergroten. Wanneer harmine gecombineerd wordt met een GLP-1RA zoals semaglutide, kan de toename oplopen tot 700%. Dit maakt harmine niet alleen een veelbelovende kandidaat voor regeneratieve therapieën, maar ook een potentieel schaalbare oplossing voor miljoenen diabetici wereldwijd.
Alfacellen
In het meest recente onderzoek ontdekten de wetenschappers in New York dat harmine niet alleen bestaande bètacellen stimuleert, maar mogelijk ook alfacellen in de alvleesklier omzet in bètacellen. Alfacellen, verantwoordelijk voor de productie van glucagon, zijn overvloedig aanwezig in zowel type 1- als type 2-diabetici. Dit betekent dat deze cellen als een reservoir voor nieuwe bètacellen kunnen dienen, een concept dat voorheen ondenkbaar werd geacht.
Het onderzoek werd geleid door Dr. Esra Karakose, endocrinoloog en corresponderend auteur, in nauwe samenwerking met Dr. Andrew F. Stewart, directeur van het Mount Sinai Diabetes, Obesity, and Metabolism Institute, en Dr. Peng Wang, specialist in endocrinologie. Samen met een multidisciplinair team van bio-informatici, chemici en genetici, waaronder Dr. Dan Hasson, Dr. Robert Sebra, Dr. Robert J. DeVita, en Dr. Adolfo Garcia-Ocana (nu verbonden aan City of Hope), brachten zij meer dan 15 jaar onderzoek samen in deze doorbraak.
Het team heeft inmiddels stappen ondernomen om deze bevindingen naar klinische trials te vertalen. Het doel is een betaalbare, toegankelijke pil te ontwikkelen, die mogelijk in combinatie met een GLP-1 receptoragonist zoals semaglutide gebruikt kan worden.
Naar boven
