Onderzoek naar inzet van mindfulness trainingen bij psychische klachten bij inflammatoire darmziekten

juni 2023 Beter leven met ziekte Neurologie Willem van Altena
Large Intestine, Problem, Intestine, Stomachache, Irritable Bowel Syndrome

Chronische darmontstekingsziekten hebben grote impact op de kwaliteit van leven van patiënten. Projectleider Marloes Huijbers van het Radboudumc Centrum voor Mindfulness onderzoekt de meerwaarde van een mindfulness training. Ze bekijkt wat het effect van zo’n training is op de mentale en fysieke gezondheid van patiënten met inflammatoire darmziekten. Denk aan het effect op stress, vermoeidheid en slaap.

Ongeveer 90.000 patiënten in Nederland hebben de ziekte van Crohn of Colitis ulcerosa. Dit zijn bekende voorbeelden van chronische darmontstekingsziekten, ofwel inflammatoire darmziekten. De zorg voor mensen met inflammatoire darmziekten is voornamelijk gericht op de lichamelijke kant van de ziekte. Met medicatie en soms operaties wordt geprobeerd de ziekte onder de duim te houden.

Marloes Huijbers: “Maar we weten ook dat veel van deze patiënten kampen met psychische klachten zoals stress, angst of somberheid. Mogelijk hebben deze psychische klachten ook een ongunstig effect op de ziekte zelf. Wij vinden het daarom enorm belangrijk dat er meer aandacht komt voor deze psychische klachten en denken dat mindfulness training een passende interventie kan zijn om deze patiënten daarin te ondersteunen. De vele aanmeldingen, waardoor we binnen 1 jaar ons streefaantal deelnemers hadden behaald, wijst op een duidelijke behoefte aan dergelijke interventies bij deze doelgroep.”

Objectieve slaapmetingen

Vermoeidheid is een belangrijke klacht bij inflammatoire darmziekten. In eerdere onderzoeken is vermoeidheid vaak wel meegenomen als subjectieve maat, dus middels zelfrapportage, maar ontbreken de objectieve gegevens over slaap. Met behulp van zogeheten ‘headbands’ worden objectieve slaapmetingen gedaan met behulp van elektro-encefalogrammen (EEG). Op die manier worden de kwaliteit en kwantiteit van de slaap onderzocht als mogelijke factoren bij vermoeidheid én de samenhang met andere factoren zoals stress, piekeren, of lichamelijke parameters zoals ontstekingswaarden.

Naast de klinische effectiviteit van de mindfulness interventie wordt ook gekeken naar de kosteneffectiviteit en naar manieren om deze interventie het beste te implementeren in de gezondheidszorg. Het project kenmerkt zich daarom door een brede, multidisciplinaire aanpak.

Het Radboudumc (Centrum voor Mindfulness, afdeling Psychiatrie) en het Jeroen Bosch Ziekenhuis (Maag-Darm-Leverziekten) coördineren het onderzoek. Dat vindt plaats in vier centra: Radboudumc. Jeroen Bosch Ziekenhuis, Canisius Wilhelmina Ziekenhuis en Rijnstate Ziekenhuis. Daarnaast wordt samengewerkt met Donders Sleep & Memory lab van het Donders Instituut, UMC in Groningen en Patiëntenvereniging Crohn & Colitis NL.

Meer informatie

Informatiepagina ZonMW over dit onderzoeksproject