
Staatssecretaris Vincent Karremans bezocht onlangs Brussel om te pleiten voor strengere Europese vaperegulering, waarbij Nederland en België gezamenlijk optrekken tegen de groeiende populariteit van elektronische sigaretten onder jongeren. De samenwerking richt zich vooral op het terugdringen van smaakjes die vapes aantrekkelijk maken voor kinderen en het aanpakken van grensoverschrijdende online verkoop binnen de Europese Unie.
Karremans leidde een initiatief van twaalf EU-lidstaten die de Europese Commissie oproepen tot veel strengere wetgeving voor vapes en nicotineproducten. Deze coalitie, bestaande uit Nederland, Finland, Estland, Litouwen, Letland, Luxemburg, België, Frankrijk, Spanje, Ierland, Slovenië en Malta, eist dat smaakjes die vapes aantrekkelijk maken voor jongeren in de hele EU worden verboden. Tijdens zijn bezoek aan Brussel sprak Karremans met de Belgische minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke over gemeenschappelijke strategieën om Europa te bewegen tot meer maatregelen tegen vapen.
Nederland voerde al een smaakjesverbod in voor vapes, waarbij alleen tabakssmaak is toegestaan. Vanaf januari 2024 mogen verkopers geen e-liquids of vapes met smaakjes verkopen, met boetes tot vijf overtredingen per inspectie9. België introduceerde als eerste Europese land een verbod op wegwerpvapes vanaf januari 2025, na drie jaar onderhandelingen met de Europese Commissie. Deze maatregel richt zich specifiek op wegwerp-e-sigaretten die populair zijn bij tieners vanaf twaalf jaar.
Een op de zeven Nederlandse jongeren tussen twaalf en zestien jaar vapet maandelijks, ondanks bekende gezondheidsrisico’s zoals verslavingsproblemen en longbloedingen. In België verkochten drie van de vier verkooppunten wegwerpvapes aan minderjarigen, zo bleek tijdens controleacties, hoewel dit verboden is. De Wereldgezondheidsorganisatie vergelijkt de verslavingsstrategie van de vape-industrie met die van gokbedrijven en benadrukt dat er geen sluitend bewijs bestaat dat vapes rokers helpen stoppen.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit krijgt structureel drie miljoen euro extra voor intensievere handhaving tegen illegale handel in vapes. Online verkopers die zich niet aan regels houden, kunnen hogere boetes verwachten. België overweegt het bezit van illegale vapes boven een bepaalde hoeveelheid strafbaar te maken om kleine dealers aan te pakken. Winkels kunnen worden gesloten bij hardnekkige overtredingen van de wet.
Nederland overweegt verkoop van vapes te verbieden op locaties waar minderjarigen mogen komen, zoals tankstations en gemakswinkels. Neutrale verpakkingen worden verplicht gesteld en accessoires die nicotineproducten aantrekkelijker maken worden verboden. Beide landen streven naar een rookvrije generatie in 2040 en pleiten voor gecoördineerde Europese aanpak tegen illegale handel en online verkoop via buitenlandse webshops. Rook- en vapevrije zones worden uitgebreid naar speeltuinen, kinderboerderijen en kinderdagverblijven.
Bron