Een intensief vastenprotocol in combinatie met een streng suikervrij dieet halveert de klachten van Long COVID bij volwassenen, blijkt uit recent Amerikaans onderzoek. De crossover-trial toont aan dat één tot twee dagen per week watervasten, aangevuld met dagelijks tijdbeperkt eten, effectiever is dan periodiek vasten –vaak aangeduid met de Engelse benaming ‘intermittent fasting’- bij het verlichten van langdurige coronasymptomen. De gemiddelde ernst en het aantal symptomen nemen respectievelijk met meer dan 50 en 40 procent af, zonder ernstige bijwerkingen.
Daarmee biedt deze aanpak na jaren van tegenvallende geneesmiddelstudies nieuwe hoop voor patiënten die kampen met aanhoudende vermoeidheid, ‘brain fog’ en post-exertionele malaise. Het gerandomiseerde crossover onderzoek vond plaats onder leiding van dr. Thomas Bunker van het Intermountain Medical Center Heart Institute in Salt Lake City (Verenigde Staten), en werd onlangs gepubliceerd in tijdschrift Scientific Reports.
Long COVID is wereldwijd een complex en invaliderend ziektebeeld waar tot nu toe geen erkende behandeling voor bestaat. Gedurende tien weken zijn in Salt Lake City bij 58 volwassen patiënten zonder andere chronische ziekte de effecten getest van twee combinaties: vier weken tijd-gesloten eten (TRE) met een dagelijks eetvenster van 10-12 uur zonder toegevoegde suiker, afgewisseld met vier weken periodiek vasten, wederom zonder suiker, maar met een hoger vast-regime: dagelijks 16 uur vasten, een eetvenster van 8 uur en eenmaal per week 23-60 uur watervasten. Dat is een vorm van vasten waarbij gedurende een bepaalde periode uitsluitend water wordt gedronken en alle andere dranken en voeding volledig worden weggelaten. Deze methode verschilt van andere vastenvarianten (zoals periodiek vasten of sapvasten) omdat het lichaam nul calorieën binnenkrijgt, en het metabolisme overschakelt op interne reserves, voornamelijk vetopslag.
Het onderzoek gebruikte een 2×2 crossover design zonder wash-out-periode. De primaire eindpunten waren verandering in LC-score (som van 28 veelvoorkomende symptomen) en het aantal Long COVID-symptomen (numLCsym, uit 60). Secundair werd de verandering van deze twee scores over de volledige tien weken gemeten. Symptomen werden wekelijks gerapporteerd via online vragenlijsten. De analyse omvatte t-toetsen, Wilcoxon-tests en ANOVA om behandelvolgorde en carry-over effecten uit te sluiten.
De resultaten zijn overtuigend: vier weken intensief vasten leverden een significante daling van de LC-score op, namelijk −10,2 ± 13,6 tegenover −2,8 ± 11,6 tijdens TRE-weken (p = 0,008; BI niet vermeld). Het aantal symptomen daalde met −5.0 ± 5.6 bij intensief vasten tegenover −1.4 ± 4.8 bij TRE (p = 0,002). Over de hele interventieperiode halveerde de LC-score van 37,8 naar 18,2 (−51,8%; p < 0,0001) en het aantal symptomen van 20,5 naar 12,2 (−40,6%; p < 0,0001). Het topkwartiel zag een afname van meer dan 90% in LC-score en 86,3% in aantal klachten.
Flare-ups kwamen veelvuldig voor (gemiddeld 4,4 per deelnemer); watervasten was hier in 27,3% van de gevallen oorzaak. Twee ernstige bijwerkingen die leidden tot ziekenhuisopname traden op, waarvan slechts één mogelijk gerelateerd was aan vasten. Geen enkele deelnemer stopte voortijdig door bijwerkingen; 56 van 58 voltooiden alle weken vasten.
Periodiek vasten, en dan vooral watervasten, zeker in combinatie met een suikerarm dieet, lijkt een veilige en effectieve interventie om de klachten en symptoomlast van Long COVID aanzienlijk te beperken bij een grote groep patiënten. De variatie tussen individuele respons is groot, maar er is geen verband met BMI, geslacht of initiële score-aantallen gevonden. Hardnekkige symptomen zoals tinnitus en zenuwpijn werden het minst door het vasten beïnvloed, terwijl hoofdpijn en lichtgevoeligheid het sterkst afnamen (tot −96,4%). Opvallend was dat jongere deelnemers (<47,5 jaar) een grotere daling van klachten lieten zien dan oudere patiënten (−70,2% versus −44,3%; p = 0,004).
Naar boven
