Gezonde leefstijl verlaagt ook bij vrouwen met een normale BMI het cardiovasculaire risico

augustus 2023 Preventie Cardiovasculair Diede Smeets

Obesitas is geassocieerd met een toegenomen risico op hart- en vaatziekten, waaronder beroerte, hartfalen en boezemfibrilleren.1 Het is bekend dat het volgen van een gezond dieet, maar ook het matigen van de alcoholconsumptie, niet roken en sportbeoefening tot een betere cardiovasculaire gezondheid leiden.2 Uit een eerdere studie is gebleken dat vrouwen van 40-59 jaar met een normale BMI het laagste risico op hart- en vaatziekten lopen.3 Tot op heden was echter onbekend of leefstijlverbetering het risico op hart- en vaatziekten bij vrouwen met een normale BMI verder verlaagt. Recentelijk zijn de resultaten gepubliceerd van een studie naar de relatie tussen de ‘healthy lifestyle index’ (HLI) en het risico op cardiovasculaire aandoeningen bij postmenopauzale vrouwen met een normale BMI.4

Hoewel bekend is dat personen met overgewicht hun cardiovasculair risico kunnen verlagen door hun leefstijl te verbeteren, is onduidelijk of een dusdanig effect ook bij personen met een gezond gewicht optreedt.1 Een BMI tussen 18,5 en 24,9 kg/m2 wordt als normaal en gezond beschouwd.5

Studieopzet

In totaal werden 40.118 deelnemers van 50-79 jaar uit het Women’s Health Initiative geïncludeerd, met een normale BMI en zonder hart- en vaatziekten. De HLI-score bestaat uit 5 leefstijlfactoren: tailleomvang, roken van sigaretten, consumptie van alcohol, kwaliteit van het dieet (op basis van de Alternative Healthy Eating Index 2010) en mate van beweging die plaatsvindt in de vrije tijd. Aan elke leefstijlcomponent werd een score van 0 tot 4 toebedeeld, waarbij een hogere score gezonder gedrag weerspiegelde. De maximale HLI-score kon daarmee 20 punten bedragen.

Op basis van de HLI-score werden de deelnemers onderverdeeld in kwintielen:

  • Kwintiel 1 (n=7.197): HLI-score 0-7, gemiddeld 62,8 jaar;
  • Kwintiel 2 (n=7.156): HLI-score 8-9, gemiddeld 63,3 jaar;
  • Kwintiel 3 (n=8.810): HLI-score 10-11, gemiddeld 63,2 jaar;
  • Kwintiel 4 (n=8.003): HLI-score 12-13, gemiddeld 63,3 jaar;
  • Kwintiel 5 (n=8.952): HLI-score 14-20, gemiddeld 62,6 jaar.  

Resultaten

Gedurende de mediane follow-upduur van 20,1 jaar werden 3.821 cardiovasculaire events geregistreerd in de studiepopulatie. De 4 hoogste HLI-kwintielen vertoonden een inverse associatie met het cardiovasculair risico, ten opzichte van het laagste kwintiel (HR [95%-BI] kwintiel 2: 0,74 [0,67-0,81]; kwintiel 3: 0,66 [0,60-0,72]; kwintiel 4: 0,57 [0,51-0,63]; kwintiel 5: 0,48 [0,43-0,54]; p<0,001). De HLI-score was daarnaast invers gerelateerd aan het risico op beroerte, coronaire hartziekte, hartinfarct, angina en coronaire revascularisatie (p<0,001 voor alle correlaties). Ook in subgroepanalyses waarin patiënten gecategoriseerd werden op basis van hun leeftijd (≤63 of >63 jaar), BMI (<22 of ≥22 kg/m2) en algemene gezondheidskenmerken (aanwezigheid van een hoge bloeddruk of diabetes en gebruik van lipideverlagende geneesmiddelen) werd een inverse relatie tussen de HLI-score en het cardiovasculaire risico aangetoond (p<0,001 voor alle correlaties).

Conclusie

Uit deze studie is gebleken dat postmenopauzale vrouwen met een normale BMI hun risico op hart- en vaatziekten kunnen verlagen door een gezonde leefstijl aan te houden. Deze resultaten benadrukken het belang van een gezonde leefstijl voor een goede cardiovasculaire gezondheid, zelfs bij vrouwen met een gezond gewicht.

Referenties

  1. Malnick SDH, Knobler H. The medical complications of obesity. QJM Int J Med 2006;99:565-79.
  2. Ortega FB, Lavie CJ, Blair SN. Obesity and cardiovascular disease. Circ Res 2016;118:1752-70.
  3. Khan SS, Ning H, Wilkins JT, et al. Association of body mass index with lifetime risk of cardiovascular disease and compression of morbidity. JAMA Cardiol 2018;3:280-7.  
  4. Peila R, Xue X, Qi Q, et al. Healthy lifestyle index and risk of cardiovascular disease among postmenopausal women with normal body mass index. J Am Heart Assoc 2023;12:e029111.
  5. World Health Organization. A healthy lifestyle – WHO recommendations. 2010