Een recente studie door wetenschappers van Maastricht UMC toont aan dat fructose (vruchtsuiker) uit suikerhoudende frisdrank het risico op hoge bloeddruk met bijna een derde verhoogt, terwijl dezelfde hoeveelheid fructose uit fruit dat effect niet heeft. Dit verklaart deels de uiteenlopende effecten van verschillende fructosebronnen op de cardiovasculaire gezondheid.
Het onderzoek werd geleid door prof. dr. Martijn Brouwers van het Maastricht UMC+ in Maastricht, Nederland, werden gepubliceerd in vaktijdschrift Clinical Nutrition. Door een combinatie van een grootschalige epidemiologische analyse met 5.800 deelnemers uit The Maastricht Study en een gerandomiseerde klinische crossover studie met 21 gezonde volwassenen, werden de effecten van fructose afkomstig uit verschillende matrices onderzocht op de bloeddruk.
Analyse van gegevens uit The Maastricht Study liet zien dat een dagelijkse toename van 10 gram fructose uit suikerhoudende frisdranken samenhing met een 29% hogere kans op hypertensie (OR 1.29, 95% BI 1.12-1.50, p = 0.001) en een significante stijging van de systolische bloeddruk gemeten over zeven dagen (1.5 mmHg absoluut, p = 0.001). Deze associaties bleven bestaan na uitgebreide correcties voor factoren als leeftijd, geslacht, diabetesstatus, levensstijl en natriuminname. Fructose uit vers fruit was daarentegen geassocieerd met een lichte daling van de diastolische bloeddruk (p = 0.02), terwijl fructose uit vruchtensap geen significant effect liet zien.
The Maastricht Study is een observationele cohortstudie met volwassen deelnemers (40-75 jaar). De inname van fructose werd bepaald met een gevalideerde voedselfrequentievragenlijst, en bloeddruk werd gemeten via ambulante meters over 24 uur en 7 dagen, plus kantoorafnames. Voor de interventiestudie werden deelnemers vier keer blootgesteld aan een vaste dosis van 20 g fructose in verschillende vormen (appel, gepureerde appel, appelsap en pure fructose in water) volgens een gerandomiseerd crossover ontwerp. Serumfructose werd gemeten met UPLC-MSMS gedurende 150 minuten na inname, gecombineerd met herhaalde bloeddrukmetingen.
De interventiestudie toonde aan dat pure fructose in water de hoogste piek in serumfructose veroorzaakte (p ≤ 0.03 vergeleken met andere vormen) en leidde tot een significante verhoging van de systolische bloeddruk (mediaan verschil 1.8 mmHg, 95% BI 0.02-3.5, p = 0.048) in vergelijking met de appelvormen. Deze data suggereren dat de matrix waarin fructose wordt geconsumeerd, zoals vezels en antioxidanten in fruit, de opname en de schadelijke effecten op de bloeddruk modereert.
De bevinding onderstreept volgens de onderzoekers het belang van de voedingsmatrix bij het inschatten van cardiovasculaire risico’s en ondersteunt beleidsmaatregelen gericht op het verminderen van de consumptie van suikerhoudende frisdranken. Zelfs kleine verhogingen in systolische bloeddruk, zoals hier aangetoond, kunnen op populatieniveau leiden tot een substantiële toename in sterfte door hart- en vaatziekten.
Referentie