Amerikaanse onderzoekers: ‘Dankzij semaglutide mogelijk 43 miljoen minder mensen met obesitas’

september 2023 Overgewicht Diabetologie Medicijnen Willem van Altena
Insulin injection pen or insulin cartridge pen for diabetics. Medical equipment for diabetes parients.

Semaglutide is de laatste maanden vaak in het nieuws. Het geneesmiddel, dat eigenlijk bedoeld was als diabetesmedicijn, blijkt namelijk een gunstige bijwerking te hebben: mensen vallen ervan af. Daardoor is er niet alleen een run ontstaan op de bestaande middelen die semaglutide bevatten (zoals Ozempic en Wegovy van Novo Nordisk), maar lijken alle grote farmaceuten koortsachtig te werken aan een eigen versie van dit afslank wondermiddel. Een nieuwe studie uit de Verenigde Staten zal de vraag naar semaglutide alleen maar verder aanwakkeren: wetenschappers van de universiteit van Californië becijferen dat ongeveer 93 miljoen volwassenen in de VS in aanmerking kunnen komen voor een behandeling met semaglutide voor gewichtsverlies. De helft van hen zou na behandeling minstens 15% van hun lichaamsgewicht kunnen verliezen. De prevalentie van obesitas in de V.S. zou dankzij semaglutide bijna gehalveerd kunnen worden, daarnaast kunnen er mogelijk meer dan 1,5 miljoen gevallen van hart- en vaatziekten over een periode van 10 jaar voorkomen worden. Het onderzoek is gepubliceerd in medisch vakblad Cardiovascular Drugs and Therapy.

Semaglutide is een zogeheten glucagon-like peptide 1 (GLP-1) receptoragonist. Hoofdonderzoeker prof. Nathan D. Wong legt uit: “Semaglutide activeert GLP-1-receptoren, verbetert de incretinefunctie en insulinesecretie (glucoseafhankelijk), remt de afgifte van glucagon en onderdrukt levergluconeogenese, wat resulteert in verlaging van zowel nuchtere als postprandiale glucose,”

Methodiek

De onderzoekers voerden een studie uit, SELECT, waaruit bleek dat een wekelijkse injectie met 2,4 mg semaglutide gepaard ging met een afname van 14,9% van het lichaamsgewicht bij deelnemers met overgewicht of obesitas versus een afname van 2,4% met placebo. Semaglutide werd ook in verband gebracht met verbeteringen in bloeddruk. Voor de huidige studie gebruikten de onderzoekers behandelingscriteria en behandelingseffecten van de eerdere STEP 1-studie om de impact van semaglutidebehandeling op de prevalentie van obesitas en cardiovasculaire gebeurtenissen (CVD) binnen de Amerikaanse bevolking in te schatten. De analyse omvatte gegevens van 19.225 deelnemers uit de Amerikaanse National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) van 2015 tot 2018.

In totaal voldeden 3.999 deelnemers aan de STEP 1-criteria om in aanmerking te komen voor behandeling, wat zich vertaalt naar een populatiegrootte van 93 miljoen, of 38% van de Amerikaanse volwassenen. Van deze 3.999 deelnemers hadden er 3.493 geen eerdere CVD en kwamen in aanmerking voor een 10-jaars risicoschatting van CVD.

De onderzoekers ontdekten dat het toepassen van STEP 1 behandelingseffecten resulteerde in:

  • 86,4% van de volwassenen 5% of meer lichaamsgewicht verloor;
  • 69,1% 10% of meer lichaamsgewicht verloor; en
  • 50,5% 15% of meer lichaamsgewicht verloor.

43 miljoen

Op basis hiervan schatten de onderzoekers dat semaglutide de prevalentie van obesitas in de VS met 46,1% zou kunnen verminderen, wat zou leiden tot 43 miljoen minder mensen met obesitas. Bovendien zou 16,8% van het studiecohort terugkeren naar de categorie met een normaal gewicht, wat neerkomt op 17,5 miljoen Amerikaanse volwassenen.

Ondertussen werd het geschatte 10-jaars risico op CVD na behandeling verlaagd van 10,15% naar 8,34%, wat neerkomt op een totale risicovermindering van 1,81% en een relatieve risicovermindering van 17,8%. Dit vertaalt zich in 1,5 miljoen minder CVD-gebeurtenissen over 10 jaar, met de meeste te voorkomen gevallen bij mannen (2,2%) en blanke mensen (2,01%).

Beperkingen

Het onderzoek had volgens de onderzoekers verschillende beperkingen. Bijvoorbeeld, omdat de STEP 1-studiecriteria werden gebruikt om NHANES-deelnemers te identificeren, kunnen er verschillen zijn geweest tussen de huidige onderzoeksdeelnemers en STEP 1-deelnemers, en daarom kunnen het gewichtsverlies en de veranderingen in cardiovasculaire risicofactoren die werden waargenomen in STEP 1 mogelijk niet volledig worden vertaald naar onze NHANES-steekproef. De onderzoekers konden ook niet bepalen of de vermindering van het risico op hart- en vaatziekten het gevolg was van de behandeling met semaglutide of van andere interventies met risicofactoren. Toch concludeerden Wong en collega’s dat semaglutide “een significante impact zou kunnen hebben op het verminderen van de kosten voor gezondheidszorg geassocieerd met obesitas en CVD”.

“De lopende SELECT-studie zal de werkelijke impact documenteren van semaglutidebehandeling op cardiovasculaire resultaten bij volwassenen met een hoog risico en vastgestelde CVD en zonder diabetes,” concluderen de wetenschappers.

Referentie

Wong ND, Karthikeyan H, Fan W. US Population Eligibility and Estimated Impact of Semaglutide Treatment on Obesity Prevalence and Cardiovascular Disease Events. Cardiovasc Drugs Ther. 2023 Aug 14. doi: 10.1007/s10557-023-07488-3. Epub ahead of print. PMID: 37578663.